Διαχείριση της γνώσης στις επιχειρήσεις

knowledge management

Από τον Γιάννη Στεργή, Πρόεδρο της hyphen SA

Τα τελευταία δεδομένα στον τομέα διοίκησης και οργάνωσης απαιτούν οι επιχειρήσεις  να αντιμετωπίζουν τη γνώση ως απαραίτητο κεφάλαιο. Σε όλο και μεγαλύτερο βαθμό, ο επιχειρηματικός κόσμος εξοικειώνεται με την έννοια της διαχείρισης της γνώσης, μια ιδέα που ουσιαστικά προϋπάρχει και ερευνάται εδώ και αρκετά χρόνια. Για μια επιχείρηση, η γνώση αποτελεί παραγωγικό συντελεστή που δεν αναλώνεται και δεν εξαντλείται, καθώς το γνωστικό κεφάλαιο είναι κατά κανόνα ανανεώσιμο. Στο χαρακτηριστικό αυτό, εξάλλου, έγκειται και η υψηλή σημασία της ορθής αξιοποίησης της γνώσης, που «κινείται» μέσα σε έναν οργανισμό.

Με τη διαχείριση της γνώσης αναφερόμαστε σε μία αρκετά σύνθετη έννοια που βασίζεται, κατά κύριο λόγο, στην πληροφορία και εφαρμόζεται πρακτικά στις επιχειρήσεις μέσω διαφόρων τεχνολογικών συστημάτων. Διαφέρει από την επεξεργασία και διαχείριση της πληροφορίας, καθώς εμπλέκει έντονα τον ανθρώπινο παράγοντα με την έννοια της γνώσης. Με τα υπολογιστικά συστήματα η γνώση συλλέγεται και διανέμεται, ενώ οι άνθρωποι είναι κατάλληλοι για την τροφοδότηση, αλλά και την αξιοποίησή της.

Η αξιοποίηση αφορά, κυρίως, την ορθή και παραγωγική χρησιμοποίησή της και, εντέλει, τη στρατηγική, αλλά και δομική εφαρμογή της. Αυτή είναι και μία από τις θεμελιώδεις διαφορές του ανθρώπινου και του τεχνολογικού κεφαλαίου. Κανένα από τα δύο, όμως, δεν είναι αυθύπαρκτο στη διαδικασία διαχείρισης της γνώσης. Τα υπολογιστικά συστήματα συλλέγουν και αποθηκεύουν την πληροφορία, ενώ η γνώση αξιοποιείται και μετακινείται μαζί με τον άνθρωπο.

Τα οφέλη που προκύπτουν από την αποτελεσματική ενδοεπιχειρησιακή αξιοποίηση της γνώσης είναι πολλαπλά. Μια γενική θεώρηση είναι πως η διαδικασία αυτή αποτελεί προστιθέμενη αξία στο παραγόμενο αποτέλεσμα για μια επιχείρηση. Η άμεση πρόσβαση στη γνώση, για το ανθρώπινο δυναμικό μιας επιχείρησης συνολικά, ενισχύει την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση προβλημάτων, αλλά και την οργανωσιακή συμπεριφορά, κατοχυρώνοντας παράλληλα την ήδη υπάρχουσα γνώση. Βελτιώνει

τη λήψη αποφάσεων, ενώ, εφόσον γίνει μέρος της επιχειρηματικής κουλτούρας, ενδυναμώνει τόσο την παραγωγικότητα, όσο και την ένταση της καινοτομίας.

Το σύστημα διαχείρισης της γνώσης μέσα σε μια επιχείρηση, λοιπόν, είναι απλά το εργαλείο της διαδικασίας. Ως εργαλείο οφείλει να είναι ανθρωποκεντρικό και να χαρακτηρίζεται από ευπροσάρμοστες και ευέλικτες διαδικασίες. Η σημασία του, όμως, είναι ζωτική. Με ένα σύστημα διαχείρισης γνώσης

(Knowledge Management System) οι άτυποι κανόνες και διαδικασίες αποκτούν μορφή, ενώ η γνώση αξιοποιείται ορθολογικά, ως ο σημαντικότερος πόρος για την επίτευξη της βιωσιμότητας και της ανάπτυξης.